GASTRONOMİ UZMANI
TANIM
Gastronomi uzmanı zengin Türk mutfak kültürünün geliştirilmesini, uluslararası düzeyde tanıtılmasını ve saygınlığının korunmasını sağlayan, modern ve klasik pişirme teknikleriyle yiyecek-içecek yönetimi konularında donanımlı, gıda hammaddelerinin besin değerini kaybetmeden, sorumluluğundaki görevlilerle birlikte yemek pişirme kültür ve aktivitesini resim, heykel, müzik, felsefe ve görgü kuralları ile birleştirerek görsel şölen içerisinde sunabilen, eğitimli (şef) yönetici kişidir.
A- GÖREVLER
- Dünya mutfak kültürü, sanat tarihi, yemek tarihi konularında her türlü yerli ve yabancı yazılı veya görsel yayınları takip eder, çıkan sonuçları değerlendirir, konu ile ilgili raporlar düzenler, ilgilileri bilgilendirir, istatistikî bilgiler elde ederek muhafaza eder,
- Türk mutfak kültürünü ve yemeklerinin dünyanın çeşitli ülkelerinde tanıtım ve geliştirilmesi için çalışmalar ve uygulamalı sunumlar yapar,
- Yaptığı araştırmalar doğrultusunda, yeni ürünlerin oluşturulması ve daha ekonomik üretim tekniklerinin geliştirilmesine yönelik projeler hazırlar, bunların uygulanmasını sağlar,
- Gıda maddelerinin özelliklerini kaybetmeden uzun süre korunması, ham maddelerden daha verimli olarak yararlanılması, artık maddelerin değerlendirilmesi, yeni ürünlere dönüştürülmesi ya da zayiatın en az düzeye indirilmesi konularında araştırma yapar,
- Üretim sırasında çıkabilecek sorunları teknik bilgi ve becerisiyle gidererek, işlevsel yönetimin devamını sağlar,
- Yönetici olarak, diğer üretenlerle rekabet edebilecek en uygun üretim yöntemlerini araştırır, en iyi ve ekonomik ürünün üretilmesi konusunda düşük maliyet çalışmaları yapar,
- Üretimi, hammaddeden tüketiciye ulaşıncaya kadar tüm aşamalarında denetler, yönetim ve kalite kontrolünü yapar.
- KULLANILAN, ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
- Her türlü gıda maddesi
- Gıda mevzuatıyla ilgili yasa, tüzük ve yönetmelikler,
- Tartı ve ölçüm aletleri,
- Laboratuvar aletleri,
- Kimyasal maddeler ve katkı maddeleri.
İSTANBUL A 1.1 2014/I
GASTRONOMİ UZMANI
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ GENEL ÖZELLİKLER
Gastronomi uzmanı olmak isteyenlerin;
- Fizik, kimya, biyoloji, matematik alanlarına ilgili,
- İnceleme ve araştırma yapmaya meraklı,
- El becerisine sahip,
- Yoğun iş temposuna dayanıklı,
- Takım çalışması ruhuna sahip, damak tadı kuvvetli,
- Hızlı ve etkin karar verebilen,
- Hijyenik kurallara duyarlı,
- Yoğun ve yaygın dikkatini üst düzeyde kullanabilen,
- Estetik, yaratıcı ve sabırlı özelliğe sahip,
- El-göz koordinasyonu ve hayal gücü gelişmiş
kişiler olmaları gerekir.
C - ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Gastronomi uzmanları turizm, seyahat ve ulaştırma sektörlerinde restoran veya otel gibi yoğun olarak müşterilerin yararlandığı yeme, içme, eğlenme ve konaklamanın da birlikte yapılabildiği uygun mekânları bulunan yerlerde çalışırlar.
Genellikle özel müşteri portföyüne sahip toplantı ve yemeklerin verilebildiği büyük lokanta ve restoranlarda çalışma imkânları mevcuttur,
Bazen de gıda ürünlerinin işlendiği ve anında müşteriye sunulabildiği yerlerde görev yaparlar.
Çalışma ortamı sakin ve temizdir. Çalışmaları sırasında bazen gürültülü, kokulu bir ortamda bulunabilirler.
Gastronomi uzmanları çalışırken genellikle yönetiminden sorumlu olduğu çalışanlarla ve diğer teknik elemanlarla iletişim halindedirler.
İSTANBUL B-C 1.1 2014/I
GASTRONOMİ UZMANI
D- MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi üniversitelerin güzel sanatlar fakültesi bünyesinde yer alan “Gastronomi ve Mutfak Sanatları” ile Turizm İşletmeciliği ve Bilişim Bilimleri Yüksekokulu “Gastronomi” bölümlerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
Gastronomi lisans programında öğrenim görmek isteyenlerin;
- Lise veya dengi okul mezunu olmaları,
- ÖSYM Kılavuzunda belirtilen şartları taşımaları gerekmektedir.
Gastronomi ve Mutfak Sanatları lisans programında öğrenim görmek isteyen adayların ise,
-Lise veya dengi okul mezunu olmaları,
- Yükseköğretime Geçiş Sınavında (YGS) herhangi bir puan türünden barajı aşarak başarılı olduktan sonra, ilgili üniversitece yapılacak olan özel yetenek sınavında girmeleri ve başarılı olmaları gerekmektedir.
Meslek Yüksekokulları ile Açık Öğretim Ön Lisans Programlarının; Dikey Geçiş Sınavı (DGS) Kılavuzunda belirtilen bölümlerinden mezun olanlar, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde ”Gastronomi” lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi liseden sonra 1 yıl, İngilizce hazırlık sonrası 4 yıldır.
Gastronomi uzmanlığı, besinlerin üretiminden tüketimine kadar nitelik ve niceliklerinin en ekonomik, hijyenik ve estetik biçimde korunması, işlenmesi, tanıtılması, pişirilmesi ve en çağdaş, bilimsel yöntemlerin kullanılarak mükemmel görsellikte sunulması işlemlerinde iş tecrübesiyle ekipte görev alan tüm personelin mesleki eğitiminden sorumlu (şef) yönetici yetiştiren eğitim dalıdır.
Lisans eğitimi süresince seçmeli olan Almanca, Rusça ve Çinceden herhangi birini seçerek ikinci bir yabancı dil öğrenme olanağına da sahiptirler.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Gastronomi ve Mutfak Sanatları” lisans diploması verilir.
İSTANBUL D 1.1 2014/I
GASTRONOMİ UZMANI
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- Gastronomi uzmanlığı alanında ülkemizde ilk mezunlar 2009 yılında verilmiştir. Gastronomi uzmanlarının yaptığı işler daha önceleri büyük müşteri portfoyüne sahip otel ve restoranlarda uzun süre aşçılık mesleğini yapanlarca veya yurt dışında lisans veya kurs düzeyinde bu özel eğitimden geçenlerce yapılmaktaydı.
- Gastronomi uzmanları yoğun olarak özel sektörde çalışırlar. Gıda maddeleri işleyen, müşteri potansiyeli yüksek her türlü otel ve restoranlarda görev yapabilirler.
- Son yıllarda ülkemiz turizminin gelişmesi ve hizmet sektöründe yiyecek- içecek ve eğlence hizmeti veren otel ve restoranların artış göstermesi ve rekabetin getirdiği müşteri memnuniyetinin önem kazanması nedeniyle önümüzdeki yıllarda bu alanda eğitim alan kişilere iş talebi artacaktır.
- İşletmelerde ve gıda sektöründe ilkel üretim teknolojisinden modern teknolojiye geçilmesi süreci ülkemizde halen devam ettiğinden gelecekte mesleğin çalışma alanı daha da genişleyecektir.
- Kendi yiyecek-içecek işletmesi kurabilirler ve yönetebilirler.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler. Bursların yanı sıra boş vakitlerinde yaygın olan yiyecek-içecek işletmelerinde yarı zamanlı çalışabilir.
EĞİTİM SONRASI
- Kamu kuruluşlarında çalışanlar teknik hizmetler sınıfından asgari ücretin 2-4 katı kadar ücret alırlar.
- Özel işyerlerinde çalışanlar iş yerinin ve yaptıkları işin özelliğine göre en az asgari ücretin 2 ila 6 katı civarında ücret alabildikleri gibi bazen müşteri portföyü ve müşteri memnuniyeti karşılığında işverenden çok yüksek düzeyde ücretler alabilmektedirler.
İSTANBUL E-F 1.1 2014/I
GASTRONOMİ UZMANI
G - MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora eğitimi alarak akademik kariyer yapılabilirler.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Ayrıca üniversitelerde öğretim üyesi olarak da görev yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Gıda Mühendisi,
- Ziraat Mühendisi,
- Kimya Mühendisi.
İSTANBUL G 1.1 2014/1
GASTRONOMİ UZMANI
H- EK BİLGİLER
GÖREV
- İş organizasyonu yapar,
- Çevre koruma önlemleri alır,
- İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
- Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
- Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
I- KAYNAKÇA
- Yeditepe Üniversitesi ”Gastronomi ve Mutfak Sanatları” bölümü (özel yetenek)
- Meslek elemanları,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
İ- AYRINTILI BİLGİ İÇİN
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
- Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
- T.C. Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı” http://osym.gov.tr/
- Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
Bu dosya; meslek seçme aşamasında olan gençleri bilgilendirme amaçlı olup, meslek mensupları, işyerleri, mesleğin eğitim yerleri ve meslek odalarından bilgi alınarak oluşturulmuştur.
İSTANBUL G-H-I-İ-1.1 2014/1
